Ses kısıklığı
Ses kısıklığı bir hastalık değil bir belirtidir. Anormal ses değişikliklerini tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Ses kısıklığı olduğunda seste hava kaçağı veya pürüz olabilir, ya da sesin şiddetinde veya tınısında (tiz veya kalın ses) değişiklikler olabilir.
Sesteki değişiklikler genellikle ses tellerindeki bozukluklara bağlı olmaktadır.
Nedenler:
Çok şükür ki ses kısıklığı çoğunlukla ciddi bir hastalığa bağlı gelişmez ve genellikle kısa süreli olur. Ancak eğer ses kısıklığı iki haftadan daha uzun sürerse bunun bir kansere bağlı olabileceği akla getirilmeli ve hemen bir Kulak Burun Boğaz hekimine başvurmalıdır.
Ses kısıklığı sebepleri:
- Üşütme veya üst solunum yolu enfeksiyonu
- Ses kötü kullanımı: Sesi aşırı zorlama, bağırma veya çok uzun süre konuşma
- Gastroözofageal Reflü: Mide asidi yukarı yemek borusuna doğru gelir ve ses telini rahatsız eder.
- Sigara
- Allerji, tiroid bozuklukları, nörolojik bozukluklar, romatizmal hastalıklar, travma
Tanı (Teşhis):
Ses kısıklığı için muayene yapıldığında hekimler öncelikle ses kısıklığının geniş ve ayrıntılı bir öyküsünü ve genel sağlık durumunuzu öğrenmek isterler. Gırtlağınız ve etrafındaki dokular endoskop gibi özel cihazlarla incelenirler.
Ses niteliği aşağıdaki özelliklere bakarak incelenir:
- Nefes veya hava kaçaklı bir ses iyi huylu bir tümör, nodül, polip veya gırtlak kanseri sebebiyle oluşabilir.
- Pürüzlü bir ses, ödeme bağlı ses tellerinde kalınlaşma, iltihap, kimyasal madde etkisi, ses kötü kullanımı ya da ses teli felcine bağlı oluşabilir.
- Tiz, titrek veya alçak bir ses yeterince nefes veya hava alamamaya bağlı oluşabilir.
Son olarak, laboratuar testleri, biyopsi, röntgen filmleri, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve tiroid fonksiyon testleri gibi yöntemler tanı için gerekli görülebilir.
Tedavi
Tedavi ses kısıklığının sebebine göre değişmektedir.
Hekimlerin hastalara genellikle önerdikleri şöyle sıralanabilir:
- Sesi dinlendirin, kullanım şeklinde değişiklikler yapın
- Sigarayı bırakın, sigara dumanına maruz kalmaktan kaçının
- Bol miktarda sıvı tüketin. Sesin en iyi doğal ilacı sudur.
- Eğer ses telinde nodül, polip gibi durumlar varsa ameliyat olun
Önlemler
Ses kısıklığını önlemek için şunlara dikkat edilmelidir:
- Sigara içiyorsanız kesinlikle bırakın
- Vücudu susuz bırakan alkol, kafein gibi madde tüketiminden kaçının
- Pasif sigara içiminden kaçının
- Evinizi nemlendirin
- Yediklerinize (diyet) dikkat edin, mide asidini ve reflüyü artıran baharatlı yiyeceklerden, alkolden uzak durun
- Sesinizi uzun süre kullanmaktan kaçının, çok bağırmayın, arada sesinizi dinlendirin